Amstelland is erg geliefd is bij de stedelijke recreanten uit Amsterdam en Amstelveen en omgeving. Horeca- en recreatieondernemers onderstrepen het belang van het mooie landschap. Ondanks dat is er onvoldoende besef en inzet van burgers en bedrijven voor een actieve bijdrage aan een duurzame instandhouding van het landschap. Dit is een belangrijke conclusie van onderzoek door de Wetenschapswinkel van Wageningen University & Research, in opdracht van Stichting Beschermers Amstelland. Een goed merkverhaal en meer samenwerking in het gebied zijn nodig voor een sterkere gebiedseconomie waarvan het landschap deel uitmaakt. De overheid moet planologische bescherming blijven bieden en het landschapsbeheer financieel blijven steunen.
Amstelland is een ongeschonden veenweidegebied dat bij uitbreidingen van Amsterdam in stand is gehouden, waardoor het als groene scheg tot diep de stad in steekt. Dit gebied wordt grotendeels beheerd door veehouders. Uit het onderzoek komt naar voren dat de concurrentiepositie van de landbouwbedrijven in Amstelland te wensen overlaat. Dat komt onder meer door de nabijheid van de stad, waardoor boeren weinig opties hebben als het gaat om grond, en grond relatief duur is. Daarnaast zijn de weilanden niet heel productief door de relatief natte omstandigheden.
Weidevogels
Die natte omstandigheden zijn echter gunstig voor bloemrijke graslanden en voor weidevogels. Amstelland is voor weidevogels één van de beste gebieden van Nederland. De meeste boeren in Amstelland beschermen de weidevogels. Voor dit beheer krijgen zij subsidie van de provincie. Dit is echter geen verdienmodel waarop zij een toekomstbestendig bedrijf kunnen bouwen. Het voortbestaan van de landbouw en het natuurgerichte beheer van het landschap zijn cruciaal voor een mooi Amstelland.
Recreatie
Duizenden fietsers, wandelaars en watersporters genieten van het mooie landschap van Amstelland. Dit is de basis onder de inkomsten van diverse horeca- en recreatiebedrijven in het gebied. Over de concurrentiepositie van horeca- en recreatiebedrijven in Amstelland zijn geen specifieke gegevens beschikbaar. Op basis van het landelijke beeld is echter niet te verwachten dat deze bedrijven het landschapsbeheer kunnen financieren, ondanks dat ze er economisch afhankelijk van zijn. Ook het grote aantal stedelijke recreanten vertaalt zich niet in een grote actieve betrokkenheid bij de instandhouding van het landschap: slechts een fractie is aangesloten bij de Stichting Beschermers Amstelland of een andere burgerorganisatie.
Duurzame toekomst niet vanzelfsprekend
Tegelijkertijd is de toekomst van Amstelland niet veilig gesteld. Voor een groot deel van de veehouders nadert het moment van bedrijfsoverdracht of pensioen en wat daarna gebeurt is onzeker. In Amsterdam en Amstelveen gaan met regelmaat stemmen op om toch maar te bouwen in Amstelland. Voor een duurzame toekomst voor Amstelland is een overheid die stevig blijft inzetten op planologische bescherming en middelen beschikbaar stelt voor beheer en onderhoud van het landschap belangrijk, maar niet genoeg. Ook burgers en bedrijven moeten zich meer voor het gebied gaan inzetten.
Goed merkverhaal en samenwerking
De onderzoekers bevelen aan dat horeca- en recreatiebedrijven meer met elkaar en met de boerenbedrijven gaan samenwerken. Er is een goed merkverhaal nodig voor Amstelland en er is ruimte voor toeristische arrangementen. Er zijn kansen voor streekproducten en voor verbrede boerenbedrijven die zich niet alleen richten op voedselproductie, maar ook op bijvoorbeeld recreatie of zorg. Ook burgerorganisaties moeten meer gaan samenwerken met de bedrijven maar ook met elkaar. Tot slot is het van belang dat het de vele gebruikers van Amstelland gemakkelijk wordt gemaakt om financiële bijdragen te leveren, en dat er actief nieuwe Beschermers worden geworven. Een actieve gemeenschap van burgers en bedrijven die zich inzetten voor Amstelland maakt het voor de overheid vervolgens gemakkelijker om planologische bescherming te blijven legitimeren.
Bekijk hier het hele onderzoek.